Jack en Jill

Ang pelikulang Jack en Jill (1954) kung saan naging pangunahing tauhan ang “King of Comedy” na si Dolphy ay pumaksa marahil sa homosexuality sapagkat hindi lamang naging usaping ng bakla pati na rin ang tomboy. 

“Akala ko ba matapang ka? Nakatagpo ka rin ng siga a”

Nagbukas ang pelikula sa pagpapakilala kay Luisa, isang tomboy na tsuper ng jeep kung saan nakipagbugbugan siya sa isang lalaking nagpulit na hindi magbayad ng pamasahe. Mayroong kapatid si Luisa na siya namang isang bakla, Goryo ang ngalan niya ngunit mas gusto nito na tawagin siya sa pangalang “Gloria”. Makikita ang kagustuhang pagtawag sa kanya bilang Gloria nang kumakatok sa pinto si Luisa habang isinisigaw ang pangalawang “Goryo” ay hindi niya ito pinagbuksanan. Binuksan lamang niya ito nang tinawag siyang Gloria.

Habang ang kapatid na babae ay nasa lansangan nagmamaneho ay makikita si Goryo na nasa bahay lamang at nagaayos. Makikita rito na naging baliktad sa itinakdang kaayusan ng lipunan ang dalawa. Inaasahan ng lipunan na ang babae ang siyang nangangalaga ng bahay at ang lalaki naman ang kumakayod sa lipunan upang magtrabaho.

Laging mainit ang ulo ni Luisa kay Goryo kung kaya’t sabi ng kanilang ama:

Ama: “Ikaw na ang bahalang magpasensya sa iyong kapatid, busong babae

iyan wala na tayong magagawa.”

Luisa: “Anong pusong babae ang pinagsasabi niyo? E napabayaan lang yan e.”

Sa hangaring mabago ang kapatid sabi ni Luisa sa ama na magpapakasal ito sa taong magpapabago sa kanyang kapatid. Makikita rito ang hindi pagtanggap ni Luisa sa kanyang kapatid bilang isang bakla. Makikita rin na hindi ganap na tomboy si Luisa sapagkat hindi naman ito nagkakagusto sa kapwa babae. Siya lamang ay matapang na babae sapagkat hindi pa rin naalis sa kanyang isipan ang pagpapakasal.

Ang unang manliligaw ni Luisa na si Baldo ang siyang sinabihan ng kasunduang magpapakasal lamang ito sa lalaking makakapagpabago sa kanyang kapatid. Ang unang pagbabago na gusting makita ni Baldo ay ang pagpapalaki ng katawan ni Goryo ngunit makikita sa kilos ni Goryo ang pagtanggi rito. Hindi niya sinusunod ang mga sinasabi ni Baldo sa halip ay tumatakas ito.

Nakakaapekto ang kapaligiran ng isang taong bakla kung saan dinidikta nito ang pagiging heterosekswal. Makikita na ang pagiging bakla ni Gloria ay hindi ganun lamang naapektuhan ng kapaligiran. Kahit idinidikta na ng kanyang paligid na maging lalaki siya ay hindi pa rin ito matupad ng ganun lamang.

Ang tagpo kung saan nagpanggap na lalaki si Luisa at tinago sa pangalang Itoy at ang hindi pagmamalay na si Goryo ay isang lalaki kung kaya’t tinuring siya bilang isang babae. Nais ko gamitin itong simbolo ng pagtatagpo ng loob at labas. Para kay Goryo mistulang nagtagpo ang labas at loob niya sapagkat natupad ang kanyang nais na ituring na babae. Laging ginagamit na manipestasyon ng loob ang labas. Ayon kay Garcia:

“Loob likewise continues to define the most fundamental selfhood of local gays, and thereby renders the external actions of this self inconsequential, as there are merely from without: panlabas.”

Pinanghahawakan din ng pelikula ang gender bilang isang performance. Naging pagtatanghal sa magkapatid ang gender sapagkat nagpanggap si Luisa na isang lalaki habang si Goryo naman ay nagpanggap bilang isang babae. Bumabalik tayo sa sinabi ni Butler na gender is performance.